Üflemeli çalgılar arasında üflemesi zor olan enstrüman olarak bilinmektedir. Ney deyince akıllara Tasavvuf Müziği gelmektedir. Tasavvuf müziğinin simgesi olan Ney geçmiş dönemlerde de dinsel törenlerde kullanılmıştır. Sümer devletine kadar uzanan dönemlerde her zaman dinsel törenlerde kullandığı görülmüştür. Ney kargı denilen bir tür kamıştan yapılmaktadır. Neyler akordlarına göre değişik boylardan oluşmaktadır. Ney boyları uzadıkça ses elde edilmesi gittikçe zorlaşmaktadır. Genelde Kız Neyi ve Mansur Neyi kullanılmaktadır. Kız Neyi ismi kızların çalması için değil çıkardığı sesten ötürü bu adı almıştır. Çalması diğerlerine göre daha kolay ney çeşidi Kız Neyidir.
Günümüzde elde edilmesi daha kolay olan ney hemen hemen her müzik dükkanında yer alır hale geldi. Çok geniş fiyat yelpazesi olan Neyin fiyat aralığını genellikle kamışının kalitesi belirlemektedir. Peki kaliteli Neyi nasıl anlarız? Öncelikle Neyde sesin çıkabilmesi için önemli simetrik uyumlar olması gerekmektedir. Genelde 9 boğumdan oluşan ney, sesinin kaliteli olmasını en etkileyen unsurun bu boğumlar arasında ki mesafedir. Boğumların arasının eşit miktarda olması gerekmektedir ve bu dikkat edilmesi gereken bir özelliktir. Aksi takdirde akordunda sorun ortaya çıkmaktadır.
Gelelim Ney’den ses çıkarma işlemine. Neyden ses çıkarabilmek için dikkat edilmesi gereken iki unsur vardır. Bunlardan birisi neyin tutuşu diğeri ise üflerken dudak pozisyonumuz. İlk Neyin tutuşunu inceleyelim. Neyinizi ne tarafa doğru tutuyorsanız örneğin solak üflediğinizi ele alırsak sağ elinizin ayasını sağ dizinizin üstüne koyuyorsunuz. Sağ dizinizin üstündeki ilk elinizin işaret, orta ve yüzük parmaklarını neyin sonundaki son 3 perdeye koyuyorsunuz. Başparmağınızı destek almak için kullandığınızı unutmayınız. Diğer elinizle ise başparmağınızla arka perdeyi kapatarak işaret, orta ve yüzük parmaklarınızı perdelere koyuyorsunuz. Burada önemli detaylardan birisi de parmaklarımızın perdeye düz bir şekilde gitmesine özen göstermenizdir.
Neyden ses çıkarmanın diğer bir önemli unsuru ise dudak pozisyonu ve doğru üflemektedir. Öncelikle doğru açıyı yakalamayı çalışın bunun için neyin iç yuvarlığını üst dudağınızı kesecek bir şekilde üflemeye özen göstermelisiniz. Açıyı doğru tutmanın önemli nedeni dışarıya hava kaçmasını önlemektir. Neyden hemen ses çıkarmanız zor bir ihtimaldir. Bıkmadan usanmadan çeşitli dudak pozisyonları deneyerek üflemeye devam etmelisiniz.
Unutmayınız ki Ney en çok sabır gerektiren müzik aletlerinin başında gelir. Neyin çıkardığı huzurlu ve sakin sesin sabırdan kaynaklandığını unutmayınız. Bol bol tekrar ve disiplinli çalışmayla neyden ses çıkarmayı başarabilirsiniz. Tek gereken sabır istek ve azimdir.
